NARRATİVE TERAPİ UYGULAMALARI – Mehmet Dinç-Eren Murat Dinçer
Psikoterapi alanında bir kitap ile tanışmaya ne dersiniz? Narrative Terapiyi duydunuz mu? Danışma Kuramları kitaplarında Öyküsel Terapi olarak geçiyor desem herkese tanıdık gelecektir. Her ne kadar lisans eğitiminde öyküsel terapi adını duymuş olsam da benim Narrative Terapi ile tanışmam 26 Aralık 2018’e dayanıyor. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nün düzenlediği Psikoloji Gündemi programında konu Narrative Terapi idi. Narrative Terapinin dayandığı felsefi görüş, insana bakış açısı (İnsanları hayatlarının uzmanı olarak görmesi) beni öyle etkiledi ki hayran oldum diyebilirim. Programı pür dikkat dinledim. Bu programdan sonra Narrative terapi ile ne kadar Türkçe kaynak varsa araştırdım, okudum. Ancak Narrative Terapi ile ilgili Türkçe kaynak sınırlı maalesef.
Öğrencilerimle bireysel ve grup görüşmelerinde Narrative Terapi’den yararlanmaya çalıştım. Kitabın editörleri Mehmet Dinç ve Eren Murat Dinçer’i katıldıkları programlardan, yaptıkları yayınlardan takip ettikçe Narrative Terapiyi daha iyi tanıdım diyebilirim. Tanıdıkça daha çok kaynağa ulaşmak istedim ve sonunda bu kitabın çıkması ile biraz daha beslendi ruhum.
Kitaba gelecek olursam, kitap; Narrative Terapi bakış açısı ile yapılan bireysel ve grup çalışmalarını içeren dokuz bölümden oluşuyor. Uygulama kısmına geçmeden önce Giriş bölümünde kısa bir şekilde Narrative Terapi tanıtılmış. Narrative Terapi, Michael White ve David Epston tarafından mevcut terapi yaklaşımlarının insanı problemle özdeşleşmiş algılamasına ve onu probleme karşı yetersiz algılamasına tepki olarak doğuyor ve temel felsefesi: “Kişi problem değildir, problemin kendisi problemdir.” Bu sayede kişi ve problem birbirinden ayrılıyor.
Kitapta online oyun bağımlılığı, korku, yalnızlık, depresyon, irade, psikolojik sağlamlık gibi konular Narrative bakış açısı ile ele alınmış. Uygulama örnekleri üzerinden kullanılan teknikler, sorular dipnot şeklinde kısaca açıklanmış. Terapi ekolleri konusunda benim için önemli olan, öğrendiklerimi uygulamada nasıl kullanacağım olmuştur hep. O yüzden kuramsal yönü ağır basan kitaptan ziyade uygulama örnekleri ile bütünleştirilmiş olması tercihimdir ki bu kitapta tam istediğimi buldum.
Online oyun bağımlılığı ile gelen genç danışana; “Oynadığın oyunda ne kadar iyisin?” diye sorulması üzerine, danışma sürecinde danışanın dilinden onun “Başarı sırları listesinin” oluşturulması ve danışanın bunu hayatının diğer alanlarına da aktarma konusunda karar alması, beni yapacağım benzer konulardaki danışmalar için daha güçlü hissettirdi. Yine grup oturumları olarak çalışılan irade, internet ve psikolojik sağlamlık oturumlarının her biri özellikle okullarda çalışan bizler için tam bir başucu kaynağı olduğunu söyleyebilirim.
Birbirinden değerli ve ufuk açıcı çalışmalarla gerek kişisel gerekse de meslek hayatım için heybemi doldurmuş olarak bu kitapla olan yolculuğumun çok keyifli geçtiğini eklemek isterim. İnsan, sevdiği yol arkadaşı ile nasıl ki sık sık seyahate çıkmak isterse bu kitaba da sık sık başvuracağım yolculuğumda.
Narrative Terapi, “Hayatlarımız çoklu öykülerden oluşur, tek bir öyküden ibaret değildir” der. Bizler de bazen tek bir öyküyü öne çıkarıp diğer öyküleri göz ardı edebiliyoruz. Her ne kadar psikoterapi alanında bir kitap olsa da hayatlarımıza bakış açımızı zenginleştirme ve çoklu öykülerimize dikkat etme konusunda herkese fayda sağlayacak bir kitap olduğunu söyleyebilirim.
